1مقدمه: سامانه (سیب) یکی از سامانه های پرونده الکترونیک سلامت در ایران است که با هدف یکپارچه سازی اطلاعات بهداشتی-درمانی کشور ایجاد شده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی سامانه (سیب) از دیدگاه کاربران مراکز بهداشتی استان آذربایجان غربی بود. روش ها: جامعه آماری این پژوهش 215 نفر بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه استاندارد مشتمل بر هفت محور: کیفیت رابط های سامانه، کیفیت وظایف، کیفیت عملکرد، کیفیت اطلاعات، کیفیت خدمات پشتیبانی، کیفیت خدمات و کیفیت کلی خدمات سامانه استفاده شد. داده های با نرم افزار SPSS نسخه 28 تحلیل و یافته ها با میانگین و انحراف معیار ارائه شد. یافته ها: میانگین نمره محورها از پنج به شرح زیر به دست آمد: کیفیت رابط ها(3/35)، کیفیت وظایف(3/13)، کیفیت عملکرد(3/10)، کیفیت اطلاعات (3/32)، کیفیت خدمات پشتیبانی(3/04)، کیفیت خدمات عمومی(3/24) و کیفیت کلی خدمات سامانه (2/75). نتیجه گیری: کمترین امتیاز مربوط به میزان رضایت کاربران از کیفیت کلی خدمات سامانه بود که بیشتر بر محور رضایت نیروی انسانی از حمایت های مدیریتی و مالی است. با توجه به اهمیت و محوریت نیروی انسانی بی توجهی به رضایت کاربران در بلندمدت می تواند به کاهش کیفیت خدمات سامانه (سیب) منجر گردد.

مقدمه: پس از استقرار سامانه یکپارچه بهداشتی((سیب)) با هدف تجمیع اطلاعات سلامت مردم و ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برای عموم مردم، ضرورت ارزیابی دیدگاه کاربران نسبت به کاربرد، اهداف و و ویژگی های آن را دو چندان کرد و پژوهش حاضر انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی توصیفی است. برای نمونه گیری از روش خوشه ای استفاده شد. ابزار جمع آوری داده پرسشنامه محقق ساخته بود که دربخش کاربرد، اهداف و ویژگی ها امتیاز 1 تا 4 داده شد و میانگین آن ها محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ عدد 81/0 به دست آمد. یافته ها: مطالعه حاضر درسه بخش کاربرد، اهداف، ویژگی ها دنبال شد. میانگین اجرای بخش کاربرد (کاربرد دارد و کامل اجرا شده است 16/69 درصد، کاربرد دارد و ناقص اجرا شده است 08/27 درصد، کاربرد دارد و اجرا نشده است 66/1 درصد و کاربرد ندارد 07/2 درصد)، اهداف (زیر ساخت دارد و کامل اجرا شده است 72/43 درصد، زیرساخت دارد و ناقص اجرا شده است 35/42 درصد، زیرساخت دارد و اجرانشده است 73/2 درصد و زیر ساخت ندارد 01/9 درصد) و ویژگی ها (ویژگی دارد و کامل اجرا شده است 55/48 درصد، ویژگی دارد وناقص اجرا شده است 24/35 درصد، ویژگی دارد و اجرا نشده است 37/2 درصد و ویژگی را ندارد 81/13 درصد) می باشد. نتیجه گیری: سامانه در بخش اهداف و ویژگی ها نیازمند توسعه بیشتر می باشد تابا ایجاد زیر ساخت های لازم، پرونده الکترونیک سلامت برای مردم تشکیل گردد. کاربرد سامانه در سطح نسبتاً قابل قبولی قرار داشت. همچنین رشته تحصیلی و سابقه کاری کارشناس مسئولان سامانه (سیب) مهم می باشد زیرا بر تصمیم گیری های مدیریتی و بالینی تأثیر می گذارد.

هدف: سیستم های اطلاعاتی بیش از 3 دهه در سازمان های مراقبت های بهداشتی مورد استفاده قرار گرفته اند، اما موارد موفقیت آمیز این سیستم ها معمولاً کم است، این موضوع به خصوص در مراکز مراقبت سلامت، جایی که سلامت انسان ها در میان است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر تعیین عامل های موفقیت و شکست سامانه بهداشتی (سیب) در مراکز مراقبت سلامت تربت حیدریه از دیدگاه کاربران این سیستم است. روش , ها: این مطالعه نوعی مطالعه توصیفی تحلیلی بود که در سال 1396 انجام شد و جامعه پژوهش تمام کاربران سامانه (سیب) مراکز و پایگاه های مراقبت سلامت در شهرستان تربت حیدریه بودند. نمونه گیری از بین آن ها به روش تصادفی در دسترس انجام گرفت (100 نفر). داده های مطالعه حاضر با مراجعه حضوری پژوهشگر به پایگاه ها و مراکز بهداشتی و ارائه پرسش نامه به کاربران سامانه (سیب) تکمیل شد. داده های مطالعه پس از جمع آوری و کنترل نهایی با نرم افزار SPSS نسخه 18 و ازطریق آمار توصیفی تحلیل شد. یافته , ها: نتایج نشان داد بیشترین میانگین نمره عامل های موفقیت سامانه (سیب) از دید کاربران به ترتیب مربوط به عامل های اقتصادی (1/25±, 2/98)، عامل های سیاسی (0/91±, 2/97) و عامل های اخلاقی (0/91±, 2/91) بود و همچنین کمترین میانگین مربوط به عامل های فرهنگی (0/61±, 2/43)، عامل های سازمانی (0/57±, 2/52) و عامل های آموزشی (0/68±, 2/59) بود. نتیجه , گیری: کاربران در این مطالعه مهم ترین عامل موفقیت سامانه را توجه به عامل های اقتصادی و هزینه اثربخش بودن سامانه می دانستند و در عین حال یافته ها نشان می دهد که توجه به سیاست گذاری های صحیح برای پیاده سازی و به کارگیری این گونه سامانه ها از دیدگاه آن ها اهمیت ویژه ای دارد.

هدف سامانه یکپارچه بهداشت ((سیب)) از جمله پرونده های الکترونیک سلامت رایج در سراسر ایران است که به طور گسترده در مراکز بهداشتی-درمانی استفاده می شود. هدف از این مطالعه تعیین کاربردپذیری سامانه (سیب) در میان برخی از کاربران مراقب سلامت بود. روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش کاربردی از نوع توصیفی-تحلیلی بود که در سال 1400 با مشارکت 196 نفر از مراقبین سلامت انجام شد. ارزیابی کاربردپذیری سامانه از طریق پرسشنامه مقیاس کاربردپذیری سیستم (SUS) و پرسشنامه استاندارد ایزومتریک انجام گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که کاربردپذیری سامانه (سیب) با استناد به پرسشنامه SUS در حد مرزی و از طریق پرسشنامه ایزومتریک نسبتا مطلوب بود. ابعاد هفت گانه پرسشنامه ایزومتریک نیز همگی با نمره میانگین 1/3 الی 2/3 در محدوده نسبتا مطلوب قرار داشتند. سامانه (سیب) برای 6/30 درصد کاربران غیرقابل قبول، برای 4/45 درصد کاربران مرزی و برای 9/23 درصد کاربران قابل قبول بود. کاربردپذیری با میانگین ساعات کار با سامانه (سیب) در طول روز دارای ارتباط معنادار و معکوس بوده (039/0 =p) و زنان در مقایسه با مردان این سامانه را کاربردپذیرتر برآورد کردند (007/0 =p). نتیجه گیری: مطالعه حاضر ضرورت بازطراحی سامانه (سیب) را با هدف بهبود کاربردپذیری و انتقال مناسب پیام نشان داد. اهم اقدامات موثر در این زمینه عبارتند از ساده سازی مراحل اجرایی، هماهنگ سازی و تجانس، حافظه-محور نبودن، قابلیت شخصی سازی، خطاپذیری و کاربر-محوری.

مقدمه: اغلب پژوهش های گذشته پیرامون سیستم پرونده الکترونیک سلامت به پیامدهای استفاده از آن اشاره ای نداشته اند. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان تحقق پیامدهای استفاده از سامانه یکپارچه بهداشت ((سیب)) از نظر کاربران در شهر اصفهان انجام شد. روش ها: این تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی و جامعه مورد بررسی شامل کلیه کاربران (سیب) در مراکز بهداشت شهر اصفهان بود که 320 نفر از آن ها با استفاده از جدول Morgan به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه ای بود که در پنج بعد «استفاده از (سیب) در کمک به حل مشکلات، تصمیم گیری منطقی، یکپارچگی ارتباطات افقی، یکپارچگی ارتباطات عمودی و خدمت رسانی به مراجعان» تنظیم گردید. پس از بررسی روایی صوری و محتوایی پرسش نامه، پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbachchr('39')s alpha سنجیده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون t تک نمونه ای در نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: اگرچه استفاده از (سیب) در بهبود یکپارچگی و هماهنگی ارتباطات افقی (050/0 > P، 30/2 = t)، بهبود یکپارچگی و هماهنگی ارتباطات عمودی (050/0 > P، 96/1 = t) و ارایه خدمت به مراجعان (001/0 > P، 31/8 = t) تاثیر داشته، اما هیچ نقش قابل توجهی در کمک به حل مشکلات (050/0 < P، 68/0 = t) و تصمیم گیری منطقی کاربران (050/0 < P، 05/1 = t) نداشته است. نتیجه گیری: کمک به حل مشکلات و تصمیم گیری منطقی از جمله اهداف پیاده سازی (سیب) می باشد. با این وجود، کاربران نقطه ضعف اصلی این سیستم را در این دو حوزه ارزیابی کردند. بدین ترتیب، توجه به نیازهای کاربران در این دو حوزه مهم، به متولیان (سیب) توصیه می گردد.

مقدمه سامانه یکپارچه بهداشت ((سیب)) یک سامانه طراحی شده درباره سوابق الکترونیک سلامت افراد می باشد که با هدف بهینه سازی اطلاعات و ارایه مراقبت های بهداشتی و درمانی ایجاد شده است. با توجه به شیوع بیماری کووید-19 و اهمیت یافتن پرونده الکترونیک سلامت، مطالعه حاضر با هدف بررسی عملکرد آیتم های سامانه (سیب) و شناسایی نقاط ضعف و قوت این سامانه صورت گرفت. روش مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که در زمستان 1399 انجام شد. افراد مورد مطالعه 166 نفر از بهورزان و مراقبین سلامت در سراسر کشور بودند. پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس لیکرت پنج گزینه ای، به صورت آنلاین و در دسترس در اختیار افراد قرار گرفت. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شد و سپس داده ها توسط محقق وارد نرم افزار SPSS نسخه 26 شدند و با استفاده از آمار توصیفی و همچنین آزمون های کای اسکویر، تی مستقل و ضریب همبستگی در جهت اقدام آزمون فرضیه مشخص در مورد توزیع یک متغیر، تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نتایج پژوهش حاضر نشان داد، کیفیت ثبت واکسیناسیون و گزارش آن به عنوان بهترین عملکرد سامانه (سیب) محسوب می شود. نحوه عملکرد ورود و خروج افراد تحت پوشش، ضعیف ترین بخش سامانه (سیب) بود. بین ثبت واکسیناسیون و جنسیت افراد (0/014= P)، ارتباط معنی دار آماری وجود داشت. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد، عملکرد سامانه (سیب) در ارایه مراقبت های بهداشتی متوسط تا خوب بود. نتایج این مطالعه می تواند، طراحان سامانه (سیب) را نسبت به بهبود نقاط ضعف در سامانه (سیب) با قابلیت های موجود موردتوجه قرار دهد.

زمینه و هدف: امروزه محصولات سخت افزاری و نرم افزاری زیادی ازجمله نرم افزارهای اتوماسیون اداری، وب سایت های تحت وب مورداستفاده کارکنان اعم از اساتید و کارمندان واحدهای مختلف در اداره ها قرار می گیرد و وب سایت ها به عنوان یکی از جنبه های اصلی رقابت در هر سازمان محسوب می شوند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اکتشافی کاربردپذیری نرم افزار سیات در دانشگاه علوم پزشکی مازندران می باشد. روش کار: روش کار مطالعه ی حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بود که با استفاده از روش هیوریستیک (Heuristic) ارزیابی بر روی نرم افزار سامانه یکپارچه تحقیقات (سیات) توسط 3 ارزیاب انجام شد. سپس آن ها جهت ارزیابی شدت هر یک از گزینه های ده گانه، عددی بین 0 تا 4 را اعمال کردند. پس ازآنکه هر مشکل توسط ارزیاب ها دریکی از 10 شاخه ارزیابی نیلسن قرار گرفت مشکلات مطرح شده مشابه حذف، میانگین نمرات مشکلات و شدت وخامت محاسبه شد. یافته ها: در ارزیابی کاربردپذیری نرم افزار تحت وب سیات (سامانه) با استفاده از مولفه های ارایه شده توسط نیلسن درمجموع 92 مشکل کاربردپذیری شناسایی گردید. بیش ترین مشکل مربوط به تشخیص به جای یادآوری با (16 مشکل) 32/17 درصد و کم ترین تعداد مشکل مربوط به دو مولفه ی هم خوانی بین سیستم و دنیای واقعی و وضوح وضعیت سیستم با (6 مورد) 52/6 درصد بود. نتیجه گیری: روش ارزیابی کاربردپذیری ارزان و ساده است و می توان مشکلات ناشی از وب سایت ها و اپلیکشین ها را به صورت بازخورد جهت ارتقا آن ها مورد ارزیابی قرار داد. هرچقدر نیاز کاربران سیستم سیات دقیق تر در نظر گرفته شود، استفاده از سیستم اثربخش و موجب رضایت کاربران خواهد شد.

ساخت هستان نگار با وجود داشتن مزایای بسیار، مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی است. محققان در راستای کاهش این هزینه ها و همچنین افزایش دقت و کیفیت در فرایند ساخت هستان نگار، روش های گوناگونی معرفی کرده اند. هدف اصلی این روش ها، ارائه یک الگوی نظام مند دستی یا نیمه خودکار برای ساخت هستان نگار است. روش های موجود با وجود داشتن هدف مشترک، تفاوت های زیادی دارند و در هر یک از آن ها نقاط قوت و ضعفی وجود دارد. در این مقاله، پس از مروری بر هستان نگار و روش های ساخت آن، یک سامانه یکپارچه توسعه مشارکتی هستان نگار معرفی و ابعاد مختلف آن با سایر روش ها مقایسه خواهد شد. از این سامانه جدید با عنوان «انتیرانداک» در دو پروژه جداگانه توسعه هستان نگار استفاده و صحت عملکرد آن آزمون شده است.

مقدمه: سامانه یکپارچه بهداشت((سیب)) آخرین سامانه طراحی شده پرونده الکترونیک سلامت در ایران می باشد که با هدف یکپارچه سازی اطلاعات مربوط به سلامتی افراد و ارائه خدمات بهداشتی درمانی در قالب برنامه های حوزه بهداشت در طرح تحول نظام سلامت در سراسر کشور از اسفند سال1394 به صورت رسمی شروع به کارکرد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی مزایا و کاستی های استفاده از سامانه (سیب) از دیدگاه کاربران مرکز بهداشت شهرستان یزد و واحد های تابعه و هم چنین ارائه راهکار، در سال 1397 صورت گرفت. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است که به روش تحلیل محتوا با رویکرد قراردادی و استقرایی انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمامی پرسنل مرکز بهداشت شهرستان یزد و واحد های تابعه بود که از سامانه (سیب) استفاده می کردند. نمونه گیری به صورت هدفمند بود و تا زمان اشباع داده ها ادامه پیدا کرد، هم چنین با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختارمند به جمع آوری اطلاعات و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا به آنالیز داده ها پرداخته شد. یافته ها: بر اساس یافته های مطالعه، مزایای استفاده از سامانه (سیب) در قالب سه مضمون اصلی و ده مضمون فرعی شامل مدیریتی (منابع انسانی، گزارش گیری، ارتباطات سازمانی و برنامه ریزی)، فنی (قابلیت رویت، دسترسی، قابلیت ویرایش) و محتوایی (ماندگاری و نگهداشت اطلاعات، محرمانگی و قابلیت انتقال اطلاعات) شناسایی شد. هم چنین کاستی های موجود در قالب سه مضمون اصلی و ده مضمون فرعی شامل زیرساخت ها (اینترنت و تجهیزات)، نرم افزاری (شکل ظاهری و محتوایی) و مدیریتی (ارتباطات بین فردی، انگیزشی، نظارت و کنترل، سازماندهی، اطلاع رسانی و آموزش) شناسایی شد. نتیجه گیری: بر اساس عوامل شناسایی شده، با تقویت مزایای سامانه و هم چنین تلاش برای از میان برداشتن یا کاهش کاستی های موجود در آن، می توان به نهادینه سازی و استفاده کاربردی تر از سامانه در راستای رفع مشکلات بهداشتی اقدام نمود.

زمینه و هدف سامانه یکپارچه بهداشت ((سیب)) آخرین سامانه طراحی شده پرونده الکترونیک سلامت در ایران می باشد که با هدف یکپارچه سازی اطلاعات مربوط به سلامتی افراد و ارایه خدمات بهداشتی از اسفندماه 1394 به صورت رسمی در ایران شروع به کارکرد. مطالعه با هدف طراحی مدل استقرار پرونده الکترونیک سلامت در برنامه پزشک خانواده دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام گرفت. ‬, روش کار پژوهش بصورت ترکیبی بوده است. از روش تحلیل محتوی کیفی با رویکرد قراردادی با 15 تن از خبرگان سازمانی و دانشگاهی در حوزه برنامه پزشک خانواده و فناوری اطلاعات بصورت نمونه گیری هدفمند مصاحبه انجام شد. سپس مولفه های مهم و ابعاد مورد نظر در الگوی مفهومی اولیه شناسایی شد و پرسشنامه اولیه تدوین و برای تایید به نظر خبرگان رسید. سپس پرسشنامه نهایی محقق ساخته در مقیاس لیکرت استخراج گردید. روایی محتوایی آن توسط خبرگان و پایایی پرسشنامه توسط آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شد و جهت تکمیل به 453 نفر از اعضای تیم سلامت ارسال شد. داده ها وارد نرم افزار SPSS و LISREL شده، با استفاده از روش آماری تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، الگوی نهایی استخراج شد. یافته ها مدل با هشت عامل نگرشی و رفتاری، مدیریتی و نظارتی، فاکتورهای فردی کاربران، تعاملات و کار تیمی، سازمانی، فنی، سیستمی، ثبات جایگاه شغلی ارایه شدکه میتوانند 015/ 63 درصد واریانس متغیر برنامه پزشک خانواده مبتنی بر پرونده الکترونیک سلامت را تبیین نمایند. الگوی پیشنهادی بیشترین تاثیر را از مولفه های مدیریتی و نظارتی (85/0) و کمترین تاثیر را از ثبات جایگاه شغلی (45/0) دارد. نتیجه گیری استقرار پرونده الکترونیک سلامت در برنامه پزشک خانواده با هدف ارایه خدمات با کیفیت و هزینه کمتر، تحت تاثیر عوامل مختلفی است که با تقویت جنبه های مثبت و رفع موانع در عوامل شناسایی شده می توان به نهادینه سازی و استفاده کاربردی تر از آن در راستای رفع مشکلات بهداشتی اقدام نمود.